Click to rate this post!
[Total: 1 Average: 5]
เครื่องดนตรีพื้นบ้านภาคอีสาน ที่มีวิธีการทำให้เกิดเสียงโดยการดีด มีชื่อเรียกว่าอะไร?
หากพูดถึง ดินแดนอีสาน หรือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย สิ่งหนึ่งที่สะท้อนเอกลักษณ์วัฒนธรรมได้อย่างชัดเจน คือ ดนตรีพื้นบ้านที่เต็มไปด้วยความหลากหลาย ทั้งในด้านจังหวะ ทำนอง และเครื่องดนตรีที่ใช้ ซึ่งหนึ่งใน เครื่องดนตรีพื้นบ้านอีสาน ที่โดดเด่นและไม่เหมือนใครคือ พิณ — เครื่องดนตรีประเภทดีดที่เป็นหัวใจของดนตรีหมอลำและการละเล่นพื้นบ้านอีสาน
🎼 พิณ: เครื่องดนตรีดีดที่เป็นเอกลักษณ์ของอีสาน
พิณ (Phin) เป็นเครื่องดนตรีประเภท ดีด (Plucked Instrument) ทำมาจากไม้ มีลักษณะคล้ายกีตาร์ขนาดเล็ก มีสาย 2 หรือ 3 เส้น โดยเสียงของพิณจะเกิดขึ้นจากการ ดีดสาย ด้วยนิ้วมือหรือปิ๊ก แล้วสั่นสะเทือนไปยังร่างของพิณ ทำให้เกิดเสียงกังวานไพเราะที่ชาวอีสานใช้ประกอบใน หมอลำ, ฟ้อนรำ, และงานบุญต่าง ๆ
คุณลักษณะสำคัญของพิณ
- วัสดุที่ใช้ทำ: มักใช้ไม้เนื้อแข็ง เช่น ไม้มะเกลือ หรือไม้ประดู่
- จำนวนสาย: ส่วนใหญ่มี 2 หรือ 3 สาย
- เสียง: มีโทนเสียงที่สดใส คมชัด เหมาะสำหรับบรรเลงแนวเมโลดี้ประกอบจังหวะพื้นบ้าน
- รูปทรง: มีเอกลักษณ์คล้ายหัวงู หรือรูปต่าง ๆ ตามภูมิปัญญาช่างพื้นบ้าน
🌾 พิณกับวัฒนธรรมอีสาน
ในวิถีชีวิตของชาวอีสาน พิณ ไม่เพียงเป็นเครื่องดนตรี แต่ยังเป็น สัญลักษณ์ทางวัฒนธรรม ที่ถ่ายทอดเรื่องราว ความรัก ความเชื่อ และความสนุกสนานของชุมชน ใช้ประกอบการแสดง หมอลำซิ่ง, หมอลำพื้น, หรือ ลำกลอน โดยเฉพาะในงานบุญเดือนต่าง ๆ เช่น บุญบั้งไฟ บุญข้าวประดับดิน และงานบุญผะเหวด
🏛️ สนับสนุนและสืบสานโดยหน่วยงานภาครัฐ
ในปัจจุบัน กระทรวงวัฒนธรรม มีบทบาทสำคัญในการส่งเสริม ศิลปวัฒนธรรมพื้นบ้าน รวมถึงสนับสนุนการเรียนการสอนเครื่องดนตรีพื้นบ้าน เช่น พิณ ให้แก่เยาวชนรุ่นใหม่ ผ่านกิจกรรมการแสดง การอบรม และการประกวดอย่างต่อเนื่อง
สามารถดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ กรมส่งเสริมวัฒนธรรม กระทรวงวัฒนธรรม
❓ คำถามที่พบบ่อย (Q&A)
Q: เครื่องดนตรีพื้นบ้านอีสานที่ดีดแล้วเกิดเสียงเรียกว่าอะไร?
A: เรียกว่า พิณ เป็นเครื่องดนตรีประเภทดีดที่นิยมใช้มากในดนตรีพื้นบ้านอีสาน
Q: พิณแตกต่างจากเครื่องดนตรีดีดแบบอื่นอย่างไร?
A: พิณมีรูปทรงและเสียงเฉพาะตัว สร้างจากวัสดุพื้นบ้าน และใช้ในงานประเพณีเฉพาะถิ่นภาคอีสาน
Q: เด็กยุคใหม่ยังเรียนพิณอยู่ไหม?
A: ใช่ หลายโรงเรียนและสถาบันวัฒนธรรมได้บรรจุการเรียนพิณในกิจกรรมลูกเสือ, ชุมนุม, หรือหลักสูตรดนตรีพื้นบ้าน
