
สิ่งปลูกสร้างตกเป็นของผู้ให้เช่า คือหนึ่งในประเด็น กฎหมายอสังหาริมทรัพย์ ที่สำคัญมาก โดยเฉพาะกับผู้เช่าที่มีแผนจะก่อสร้างอาคาร บ้าน หรือสิ่งปลูกสร้างบนที่ดินที่ตนเช่าอยู่ หากไม่มีความเข้าใจใน ข้อกฎหมายที่เกี่ยวข้อง อาจทำให้เกิดความเสียหายทางทรัพย์สิน และสูญเสียสิทธิในสิ่งปลูกสร้างอย่างไม่รู้ตัว
✅ ความหมายของ “สิ่งปลูกสร้างตกเป็นของผู้ให้เช่า”
ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 540–541 หากผู้เช่าไม่ได้ตกลงไว้เป็นลายลักษณ์อักษรว่าสามารถรื้อถอนสิ่งปลูกสร้างได้เมื่อสิ้นสุดสัญญาเช่า สิ่งปลูกสร้างนั้นจะตกเป็นกรรมสิทธิ์ของผู้ให้เช่าโดยปริยาย
🛑 กล่าวง่าย ๆ คือ “ถ้าสร้างบ้านบนที่ดินคนอื่น แล้วไม่มีข้อตกลงชัดเจน บ้านนั้นจะกลายเป็นของเจ้าของที่ทันทีเมื่อหมดสัญญาเช่า”
✍️ ตัวอย่างสถานการณ์ที่พบบ่อย
-
ผู้เช่าที่ดินระยะยาว 30 ปี แล้วลงทุนสร้างรีสอร์ท
-
สัญญาเช่าระบุเพียง “เพื่ออยู่อาศัย” ไม่มีข้อกำหนดเรื่องกรรมสิทธิ์สิ่งปลูกสร้าง
-
เมื่อครบกำหนดสัญญา รีสอร์ททั้งหมดตกเป็นของเจ้าของที่ทันที
💡 วิธีป้องกันสิ่งปลูกสร้างตกเป็นของผู้ให้เช่า
-
ทำสัญญาเช่าที่ระบุสิทธิชัดเจน
ใส่เงื่อนไขว่า ผู้เช่ามีสิทธิในสิ่งปลูกสร้าง และสามารถรื้อถอนหรือโอนกรรมสิทธิ์ได้ -
จดทะเบียนสัญญาเช่าที่ดินที่กรมที่ดิน
เพื่อให้เกิดผลตามกฎหมายในกรณีสัญญาเช่าที่มีอายุตั้งแต่ 3 ปีขึ้นไป -
แนบแบบแปลน/แบบก่อสร้างในสัญญาเช่า
เพื่อให้ผู้ให้เช่ารับรู้ถึงโครงการและไม่สามารถปฏิเสธภายหลังได้
🔗 หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
ผู้เช่าสามารถติดต่อสอบถามเพิ่มเติมเกี่ยวกับการ จดทะเบียนสัญญาเช่าที่ดิน หรือการขอคำปรึกษาด้าน สิทธิในสิ่งปลูกสร้าง ได้ที่ กรมที่ดิน กระทรวงมหาดไทย
📌 สรุป
การสร้างสิ่งปลูกสร้างบนที่ดินเช่า โดยไม่วางแผนทางกฎหมาย คือความเสี่ยงที่อาจทำให้ผู้เช่าสูญเสียทรัพย์สินที่ลงทุนไปจำนวนมาก ควรศึกษา สิทธิของผู้เช่า และ แนวทางป้องกัน อย่างรอบคอบ เพื่อคุ้มครองทรัพย์สินในระยะยาว
❓Q&A คำถามที่พบบ่อย
Q: ถ้าสร้างบ้านบนที่เช่าแล้วครบกำหนดสัญญา จะรื้อถอนออกได้ไหม?
A: ได้ เฉพาะกรณีที่มีระบุไว้ในสัญญาเช่าว่าผู้เช่ามีสิทธิรื้อถอน หากไม่มีระบุ บ้านจะตกเป็นของผู้ให้เช่าโดยอัตโนมัติ
Q: สัญญาเช่าระยะสั้น เช่น 1 ปี ต้องกังวลเรื่องสิ่งปลูกสร้างไหม?
A: แม้จะเป็นระยะสั้น หากมีการลงทุนสร้างสิ่งปลูกสร้างใด ๆ ควรมีข้อตกลงเรื่องกรรมสิทธิ์ให้ชัดเจน
Q: หากผู้ให้เช่าปฏิเสธสิทธิในสิ่งปลูกสร้างหลังหมดสัญญา จะฟ้องร้องได้หรือไม่?
A: ขึ้นอยู่กับสัญญา หากไม่มีข้อกำหนด ผู้ให้เช่าจะถือกรรมสิทธิ์ในสิ่งปลูกสร้างทันที ผู้เช่าจะเสียเปรียบอย่างมากในทาง

















