ทักษะการให้คำปรึกษา 9 ทักษะ ที่ปรึกษามืออาชีพควรรู้!
ในโลกของการทำงาน การให้คำปรึกษา (Counseling) ถือเป็น หนึ่งในทักษะสำคัญ ที่ช่วยเสริมสร้างความเข้าใจ สร้างสัมพันธ์ที่ดี และส่งผลให้การพัฒนาองค์กรหรือบุคคลประสบความสำเร็จมากยิ่งขึ้น โดยเฉพาะในยุคปัจจุบันที่ Soft Skill กลายเป็นหัวใจของการทำงานร่วมกัน ทักษะการให้คำปรึกษาที่ดีจึงไม่ใช่แค่ “ฟัง” แต่ต้องมีการ ประเมิน วิเคราะห์ และตอบสนองอย่างมีเป้าหมาย ซึ่งบทความนี้จะพาคุณไปรู้จักกับ 9 ทักษะการให้คำปรึกษาที่จำเป็น พร้อมเทคนิคการพัฒนาแบบมืออาชีพ
🔎 1. ทักษะการฟังอย่างตั้งใจ (Active Listening)
การ ฟัง ไม่ใช่แค่การได้ยิน แต่คือการ “ใส่ใจ” ต่อสิ่งที่ผู้รับคำปรึกษาพูด พร้อมใช้ภาษากาย เช่น การพยักหน้า การสบตา เพื่อแสดงความเข้าใจอย่างแท้จริง
🧠 2. ทักษะการตั้งคำถาม (Questioning Skill)
การถามคำถามเชิงลึก เช่น “ทำไมถึงรู้สึกเช่นนั้น?” หรือ “คิดว่าอะไรคืออุปสรรค?” เป็นการช่วยเปิดมุมมองใหม่ และทำให้ผู้รับคำปรึกษาตระหนักถึงความคิดของตนเอง
🫶 3. ทักษะการแสดงความเข้าอกเข้าใจ (Empathy)
Empathy ไม่ใช่การเห็นใจ แต่คือการเข้าใจความรู้สึกจากมุมของเขา เป็นทักษะที่จะทำให้ผู้รับคำปรึกษารู้สึกปลอดภัยและไว้ใจ
🗣️ 4. ทักษะการสะท้อนความรู้สึก (Reflecting Feeling)
การสะท้อนความรู้สึก เช่น “ฟังดูคุณรู้สึกผิดหวังมาก” ช่วยให้ผู้รับคำปรึกษารู้ว่าคุณเข้าใจเขาจริงๆ และเปิดใจมากขึ้น
🔄 5. ทักษะการสรุปความ (Summarizing)
เมื่อพูดคุยไปสักระยะ การ สรุปใจความสำคัญ ช่วยให้เห็นประเด็นหลัก และลดความสับสนของเนื้อหาการสนทนา
🧭 6. ทักษะการให้ข้อมูลอย่างเหมาะสม (Providing Information)
การให้คำปรึกษาไม่ใช่แค่ “ฟังและพยักหน้า” แต่ต้องสามารถ ให้คำแนะนำที่เหมาะสม ในเวลาที่เหมาะสม โดยไม่ละเมิดเสรีภาพในการตัดสินใจของผู้รับคำปรึกษา
🧩 7. ทักษะการประเมินสถานการณ์ (Assessment)
ที่ปรึกษามืออาชีพต้องสามารถ ประเมินสภาพจิตใจ สถานการณ์ และปัจจัยแวดล้อม เพื่อให้คำแนะนำได้อย่างแม่นยำ
🛡️ 8. ทักษะการรักษาความลับ (Confidentiality)
ถือเป็น จริยธรรมสำคัญ ในการให้คำปรึกษา การรักษาความลับทำให้เกิดความไว้วางใจ และความปลอดภัยในการเปิดเผยข้อมูล
🤝 9. ทักษะการสร้างสัมพันธภาพที่ดี (Building Rapport)
การมีบุคลิกอบอุ่น เป็นมิตร และ ไม่ตัดสิน ช่วยสร้างความสัมพันธ์ที่ดี ทำให้กระบวนการให้คำปรึกษาไหลลื่นและมีประสิทธิภาพ
✅ สรุป
ทั้ง 9 ทักษะนี้ เป็นรากฐานของการเป็นที่ปรึกษาที่ดี ซึ่งสามารถนำไปประยุกต์ใช้ได้ทั้งในชีวิตการทำงาน การสอน หรือการดูแลบุคคลในองค์กร หากคุณต้องการ พัฒนา Soft Skill ด้านนี้ ควรฝึกฝนอย่างสม่ำเสมอ พร้อมเปิดใจเรียนรู้เสมอ
หากต้องการศึกษาหลักสูตรการพัฒนาทักษะที่เกี่ยวข้อง สามารถเข้าไปดูข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ สำนักงาน ก.พ. ซึ่งมีหลักสูตรอบรมเกี่ยวกับ ทักษะการให้คำปรึกษาและการพัฒนาบุคลากรภาครัฐ อย่างต่อเนื่อง
❓Q&A ที่พบบ่อย
Q: จำเป็นต้องเรียนจิตวิทยาก่อนหรือไม่ ถึงจะให้คำปรึกษาได้?
A: ไม่จำเป็นต้องจบจิตวิทยา แต่ควรผ่านการอบรมด้านการให้คำปรึกษาเบื้องต้น เพื่อเข้าใจกรอบจริยธรรม และมีทักษะพื้นฐานที่ถูกต้อง
Q: การให้คำปรึกษาต่างจากการสอนอย่างไร?
A: การสอนเน้นการถ่ายทอดความรู้ ส่วนการให้คำปรึกษาเน้น การรับฟัง และ การสนับสนุนให้เขาแก้ปัญหาด้วยตนเอง
Keywords:
ทักษะการให้คำปรึกษา, active listening, empathy, soft skill, การให้คำแนะนำ, ทักษะมนุษยสัมพันธ์, ที่ปรึกษามืออาชีพ, สรุปความ, การฟังอย่างตั้งใจ, แบบฝึกหัดการให้คำปรึกษา